آن‌گاه که انسان از محیط ارزش‌های خدایی خارج می‌شود و ارزش‌های مادی ملاک برتری او قرار می‌گیرد، اسارت آغاز می‌شود.
چاپلوسی، حالتی است برخاسته از ضعف نفس و نوعی اسارت روحی انسان که در برابر دیگر آدمیان برای جلب منافع و کسب امتیازهای مادی صورت می‌گیرد.
به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، پیشوایان اسلام نه تنها از چاپلوسی و ستایش نابجا بیزار بودند، بلکه مدح آمیخته به تملق را نیز عیب اخلاقی می‌شمردند. آنان در برابر رفتار و گفتار ذلت باری که با غرور و شرف انسانی مغایر بود، سکوت نمی‌کردند و اگر کسی مرتکب چنین عمل خلافی می‌شد، از او انتقاد می‌کردند. به همین مناسبت به آیه‌ای از قرآن و احادیث در مورد این امر اشاره می‌کنیم:
خداوند در قرآن سوره آل عمران خطاب به بندگان خود می‌فرماید: هرگز کسانی را که به آنچه کرده‌اند (از روی هوای نفس...) شادمانی می‌کنند، و دوست دارند برای آنچه نکرده‌اند نیز ستایش شوند، رسته از عذاب مپندار، که عذابی دردناک (درپیش) دارند.
